ෆේස්බුක් පරිශීලකයන්ට ඉන්ටනෙට් දෙන්න චන්ද්‍රිකාවක්.

පසුගිය අවුරුදු කීපයේ Facebook සමාගමෙන් ක්‍රියාත්මක වුණ ස්වයංක්‍රීය සූර්යබල ඩ්‍රෝන යානා මඟින් ඉන්ටනෙට් පහසුකම් නොමැති ප්‍රදේශ වලට ඉන්ටනෙට් ලබාදීමේ වැඩපිළිවෙල මේ අවුරුද්දේ මුලදි නතර කර දැමුණා.

ඒ වැඩසටහනේ අසාර්ථක වීමත් එක්ක දැන් Facebook සමාගම සූදානම් වෙන්නේ චන්ද්‍රිකාවක් ගුවන් ගත කරන්නලු. මේ චන්ද්‍රිකාව මඟින් දුර්වල අන්තර්ජාල සබඳතා ඇති ප්‍රදේශ වලට සහ අන්තර්ජාල සබඳතා සම්පූර්ණයෙන්ම නැති ප්‍රදේශ සඳහා අධිවේගී අන්තර්ජාල පහසුකම් ලබා දීමට නියමිතයි. ඒ චන්ද්‍රිකා ව්‍යාපෘතියේ නම ඇතීනා (Athena) බවත් සඳහන් වෙනවා.

ඩ්‍රෝන යානා මඟින් ඉන්ටනෙට් පහසුකම් ලබා දීම Facebook සමාගමේ වගේම Google සමාගමෙත් අදහසක් වෙලා තිබුණා. ඒත් Facebook වගේම Google සමාගමත් ඩ්‍රෝන යානා ව්‍යපෘති නවතා දැමුවා. Google සමාගම ඒ වෙනුවට Project Loon හෙවත් Hot air balloons මඟින් wifi හරහා අන්තර්ජාල පහසුකම් ලබා දීමේ වැඩපිළිවෙල ක්‍රියාත්මක කිරීම (ඔව් ඔව් ලංකාවෙ කරන්න ගියේ ඒක තමයි. :P ) සහ චන්ද්‍රිකා තාක්ෂණයෙන් අන්තර්ජාල සේවා ලබාදෙන තුන්වන පාර්ශවයේ සමාගම් වෙත උපායමාර්ගික ආයෝජන කිරීම් සිදු කළා.

***

වාර්තා වල ආකාරයට ලෝකයෙන් හරි අඩකටම වගේ තවමත් අන්තර්ජාල පහසුකම් ලැබෙන්නේ නැහැ. පෘථිවි පෘෂ්ඨයේ සිට සැතපුම් 100ත් 1250 ත් අතර උස ප්‍රමාණයකින් රඳවන චන්ද්‍රිකාවක් (low Earth orbit satellites) මඟින් එවැනි අන්තර්ජාල පහසුකම් නොමැති ප්‍රදේශ වලට අන්තර්ජාල සැපයුම් ලබා දීම වඩා සාර්ථක වැඩපිළිවෙලක් බව තමයි වැඩි දෙනාගේ අදහස. 

දැනටමත් අපි හැමෝම දන්න ඉලෝන් මස්ක් ගේ SpaceX වගේ ප්‍රධාන සමාගම් වල ආයෝජනයෙන් චන්ද්‍රිකා මඟින් අන්තර්ජාල පහසුකම් ලබාදීමේ ව්‍යාපෘති ක්‍රියාවට නැංවෙමින් තියෙනවා. කොහොම වුණත් Facebook සමාගම මේ උත්සාහ කරන්නේ ඉතින් එයාලගෙ සේවාව ව්‍යාප්ත කරලා වැඩියෙන් වෙළඳ දැන්වීම් වලින් හම්බ කරන්න තමයි. දැන් හැමෝටම තේරෙනවා ඇති, අභ්‍යවකාශයට චන්ද්‍රිකාවක් යවලා හරි Facebook ව්‍යාප්ත කරගන්න මෙච්චර දත කන්නේ Facebook එකෙන් ලබන්න පුළුවන් අතිශය සුවිසල් ආදායම නිසා බව.  ඉතින් තේරෙනවනෙ මේ කරුමාන්තේ බරපතළකම.

තවත් පෝස්ටුවකින් හමුවෙමු, ජය!